Prowadzenie kontroli jest obowiązkiem gmin wynikającym z Programu Ochrony Powietrza, a brak przeprowadzania kontroli może skutkować nałożeniem na gminy kary w wysokości do 500 000,00 złotych.
Podstawą prawną do prowadzenia kontroli palenisk indywidualnych przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz upoważnionych przez nich urzędników i funkcjonariuszy straży gminnych stanowi art. 379 Ustawy Prawo Ochrony Środowiska .
Kontrole przeprowadzane są zgodnie z przyjętą Zarządzeniem Burmistrza Strumienia nr 254.2025 z dnia 11.02.2025r. „Procedurą kontroli palenisk pod kątem przestrzegania uchwały antysmogowej dla Województwa Śląskiego oraz zakazu spalania odpadów na terenie gminy Strumień.”
Realizacja kompleksowych kontroli palenisk domowych ma na celu wyeliminowanie nielegalnego spalania odpadów oraz kontroli przestrzegania zapisów uchwały antysmogowej m.in. co do jakości i stosowanego opału, oraz urządzeń grzewczych użytkowanych w gospodarstwach domowych.
Kontrole są także okazją do informowania o obowiązujących przepisach i o możliwościach uzyskania dofinansowania do wymiany pieców. W przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości, informacja o wykroczeniu jest przekazywana policji.
Kontrole przestrzegania przepisów uchwały antysmogowej przeprowadzają:
pracownicy Urzędu Miejskiego w Strumieniu posiadający pisemne upoważnienie Burmistrza;
policja;
inspekcja nadzoru budowlanego;
wojewódzka inspekcja ochrony środowiska.
Co może kontrolujący?
Kontrole prowadzone przez pracowników Urzędu Miejskiego mogą odbywać się w godzinach od 6.00 do 22.00 w każdy dzień tygodnia na podstawie ważnego upoważnienia burmistrza;
Kontrolujący jest uprawniony do wykonywania czynności bezpośrednio związanych z charakterem przeprowadzanej kontroli m.in. sporządzenia dokumentacji fotograficznej, żądania okazania niezbędnych dokumentów, pobrania próbki popiołu itp.;
Z przeprowadzonych oględzin kontrolujący sporządza protokół oględzin w dwóch egzemplarzach - kopię otrzymasz od kontrolującego.
W przypadku, gdy kontrolowany odmawia udostępnienia kontrolującym terenu nieruchomości, obiektu lub ich części, a tym samym uniemożliwia przeprowadzenie kontroli – informację o tym odnotowuje się w protokole.
W powyższej sytuacji kontrolujący zwracają się do Komisariatu Policji w Strumieniu o pomoc w prowadzeniu czynności kontrolnych.
Prowadzenie kontroli jest obowiązkiem gmin – utrudnianie lub udaremnianie kontroli to przestępstwo w rozumieniu art. 225 Kodeksu Karnego, zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3.
Co jest kontrolowane ?
instalacje w których następuje spalanie paliw;
urządzenia grzewcze oraz ich otoczenie, w szczególności w zakresie obecności odpadów;
paliwo do celów grzewczych: rodzaj stosowanego paliwa, wilgotność drewna, świadectwo jakości paliwa;
dokumentacja potwierdzająca zgodność urządzenia grzewczego z uchwałą antysmogową;
pojemnik/-i (w tym worki) służące do gromadzenia odpadów, oraz kompostownik.
Co może kontrolowany?
Żądać okazania identyfikatora/upoważnienia do kontroli od osób przeprowadzających oględziny;
Uczestniczyć na każdym etapie kontroli;
Wnieść uwagi do sporządzonego protokołu oględzin w przeciągu 14 dni licząc od dnia zakończenia kontroli do organu przeprowadzającego kontrolę.
Osoba naruszająca przepisy uchwały antysmogowej, może być ukarana:
mandatem karnym w wysokości do 500zł,
grzywną do 5 000 zł zasądzoną wyrokiem sądu
W przypadku podejrzenia spalania odpadów kontrolujący będą zmuszeni pobrać próbkę popiołu do badania laboratoryjnego, a w przypadku stwierdzenia spalania odpadów sprawa traktowana jest jako wykroczenie.
Terminy wymiany urządzeń grzewczych niespełniających wymogów określone zostały w uchwale antysmogowej. Zgodnie z nią:
kotły z 2006 roku i starsze, lub bez tabliczki znamionowej należało wymienić do 31 grudnia 2021 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji lub nieposiadające tabliczki znamionowej;
kotły od 2007 roku do 2012 roku należało wymienić do 31 grudnia 2023 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie od 5 do 10 lat od daty ich produkcji;
kotły od 2013 roku do 31 sierpnia 2017 roku należy wymienić do 31 grudnia 2025 roku. Zgodnie z zapisami uchwały są to instalacje eksploatowane w okresie do 5 lat od daty ich produkcji;
instalacje spełniające wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń określonych dla klasy 3 lub klasy 4 według normy PN-EN 303-5:2012 należy wymienić do 31 grudnia 2027 roku;
kominki, piece i inne instalacje, które wydzielają ciepło bądź wydzielają ciepło i przenoszą je do innego nośnika, należało wymienić do 31 grudnia 2022 roku.